Чарлз Букоўскі. Чытво (урывак з раману)

Дрэннай літаратуры прысьвячаецца

1

Я сядзеў у сваім офісе, арэнда даўно скончылася, і Макелві ўжо рабіў пэўныя захады, каб мяне выселіць. На вуліцы скварыла як у пекле, а кандыцыянэр не працаваў. Па стале поўзала муха. Я працягнуў далонь і выдаліў яе з гульні. Выцер руку аб правую калашыну — і тут зазваніў тэлефон.

Я зьняў слухаўку.

— Алё, — сказаў я.

— Сэліна чытаў? — спытаў жаночы голас. Ён гучаў досыць сэксуальна. У мяне не было жанчыны ўжо некаторы час. Гадоў дваццаць.

— Сэліна? — перапытаў я. — Гм-м-м…

— Мне патрэбны Сэлін, — паўтарыла яна.

Такі сэксуальны голас, трасца, ён пачынаў мне падабацца.

— Сэліна? — зноў перапытаў я. — Навошта вы яго шукаеце? Гаварыце, не маўчыце…

— Зашпіліся.

Я зірнуў на прарэх.

— Як вы здагадаліся?

— Няважна. Мне патрэбны Сэлін.

— Сэлін памёр.

— Не. І я хачу, каб ты яго знайшоў.

— Я знайду хіба што косткі.

— Ды не, ёлупень, ён жывы.

— І дзе ж ён жывы?

— У Галівудзе. Я чула, ён бадзяецца каля кнігарні Рэда Калдоўскі.

— Тады чаму вы самі ня знойдзеце яго?

— Бо спачатку хачу пераканацца, што ён сапраўдны Сэлін. Мне трэба ведаць дакладна.

— Але чаму вы пазванілі менавіта мне? У гэтым горадзе кожны хрэн — дэтэктыў.

— Цябе рэкамэндаваў Джон Бартан.

— А, Бартан. Паслухайце, мне трэба штосьці накшталт авансу. І сустрэцца з вамі асабіста.

— Я буду ў цябе праз пару хвілін.

Яна павесіла слухаўку. Я зашпіліўся.

І пачаў чакаць.

2

Яна ўвайшла.

Халера, яна што, зьдзекуецца? Сукенка абцягвала яе так, што, здавалася, зараз лопне ў швох. Налягае на шакалядкі. Абцасы такія высокія, што нагадваюць хадулі. Яна ішла як п’яны калека, хістаючыся на ўсе бакі. Галавакружны набор формаў.

— Сядайце, лэдзі, — сказаў я.

Яна села, закінуўшы нагу на нагу, трасца, ледзь ня выбіла мне вока.

— Рады вас бачыць.

— Зрабі ласку, не вытрашчайся. Нічога новага ты не пабачыш.

— А вось тут вы памыляецеся. Дарэчы, як вас завуць?

— Лэдзі Сьмерць.

— Лэдзі Сьмерць? Вы з цырку? Кіно?

— Не.

— Дзе нарадзіліся?

— Гэта няважна.

— Год нараджэньня?

— Спрабуеш жартаваць?

— Не, спрабую сабраць трохі інфармацыі…

Я разгубіўся і пачаў пазіраць на ейныя ногі. Раней я быў журналістам і ведаў пра ногі ўсё. Гэта было першае, што я пабачыў, калі нарадзіўся. Але пазьней я вырашыў парваць з гэтым — у сэнсе з журналістыкай. З тых часоў я працую ў трохі іншым кірунку, і справы йдуць досыць пагана.

Яна пстрыкнула пальцамі.

— Ты што, заснуў?

— Га? — я паглядзеў на яе.

— Сэлін. Забыўся?

— Дзе там!

Я разагнуў сашчэпку й тыцнуў у ейны бок.

— Мне патрэбны чэк за паслугі.

— Вядома, — яна ўсьміхнулася. — Твае расцэны?

— Шэсьць баксаў за гадзіну.

Яна дастала чэкавую кніжку, расьпісалася адным рухам рукі, вырвала чэк і шпурнула мне. Ён прызямліўся на стол. Я падняў. 240 баксаў. Столькі купіла я ня бачыў з тых часоў, як выйграў на скачках у Галівуд-парку ў 1988-м.

— Дзякую, лэдзі…

— Сьмерць, — падказала яна.

— Ага, — сказаў я. — А цяпер раскажыце трохі пра гэтак званага Сэліна. Вы штосьці казалі пра кнігарню?

— Карацей, ён бадзяецца каля Рэдавай кнігарні, гартае кніжкі… распытвае пра Фолкнэра, Карсан Макалэрс. Чарлза Мэнсана…

— Бадзяецца каля кнігарні? Гм…

— Ну, — сказала яна, — ты ж ведаеш Рэда. Ён любіць выганяць людзей з крамы. Чалавек можа патраціць тысячу баксаў, але варта яму затрымацца, як Рэд пачынае раўсьці: “А чаму б табе не зваліць адсюль к чорту?”. Рэд — добры хлапец, хоць і з заскокамі. Карацей, ён вечна выкідае Сэліна з крамы, і той цягнецца ў бар Мусо, дзе пачынае жлукціць. Празь дзень-другі ён вяртаецца, і ўсё паўтараецца.

— Сэлін памёр. Сэлін і Хэмінгўэй памерлі з розьніцай у адзін дзень. Трыццаць два гады таму.

— Я ведаю пра Хэмінгўэя. Ён у мяне.

— Вы ўпэўненыя, што гэта Хэмінгўэй?

— Угу.

— Тады зь якой ласкі вы ня ўпэўненыя, што гэты Сэлін — той самы Сэлін?

— Ня ведаю. Штосьці замінае. Такога раней не было. Магчыма, я проста задоўга ў гульні. Таму прыйшла да цябе. Бартан сказаў, што на цябе можна разьлічваць.

— Значыць, вы думаеце, сапраўдны Сэлін яшчэ жывы? І ён вам патрэбны?

— Страшэнна, коцік.

— Білэйн. Нік Білэйн.

— Добра, Білэйн. Я хачу быць упэўненай. Гэта мае быць сапраўдны Сэлін, а не ягоны грэбаны фанат. Іх цяпер многа разьвялося.

— Знаем.

— Ну вось і займіся гэтым. Мне патрэбны найлепшы пісьменьнік Францыі. Я занадта доўга чакала.

Яна паднялася й выйшла з офіса. Такога азадка я ніколі яшчэ ня бачыў. Словы тут бясьсільныя. Усё бясьсільнае. А цяпер пакіньце мяне. Я хачу падумаць пра гэта.